Konstytucja 3 Maja

233 lata temu, w 1791 roku uchwalono Konstytucję 3 Maja. Była to pierwsza w Europie (a  druga na świecie) ustawa, która regulowała organizacje władz państwowych oraz prawa i obowiązki obywateli. Wówczas staliśmy się państwem konstytucyjnym.

Na przestrzeni lat, były wprowadzane na naszych terenach różne konstytucje, które ulegały zmianom i nowelizacjom.

Podobnie zmieniał się towarzyszący Polsce od wieków wizerunek Orła Białego. Co na jego temat mówi obecna Konstytucja RP ?

Zgodnie z art. 28 Konstytucji RP i Ustawą z 31 stycznia 1980 roku o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz pieczęciach państwowych „Godłem Rzeczypospolitej Polskiej jest wizerunek orła białego ze złotą koroną na głowie zwróconej w prawo, z rozwiniętymi skrzydłami, z dziobem i szponami złotymi, umieszczony w czerwonym polu tarczy”.

Co ciekawe, w Ustawie zostało zastosowane nazewnictwo „Godło Rzeczypospolitej Polskiej”, jednak pod względem heraldycznym jej definicja opisuje cały herb, a więc godło wraz z tarczą barwy czerwonej. W związku z tym poprawnie określać powinno się herb Rzeczypospolitej Polskiej.

Powyższa sytuacja jest spowodowana faktem, iż nasze godło państwowe jest stylizowanym heraldycznie ukoronowanym orłem białym, którego pierwotny owalny kształt był używany w pieczęciach państwowych, zaś godło umieszczone w czerwonym polu tarczy, zgodnie z zasadami heraldyki jest herbem.

Fot. Ryngraf z orłem 3 Pułku Piechoty Legionów, wymiary 11,9 cm x 15,4 cm, zbiory MMSB.