Rocznica śmierci Józefa Mehoffera

Dokładnie 155 lat temu, 19 marca 1869 roku, na świat przyszedł Józef Mehoffer.

Był bardzo wszechstronnym artystą. Oprócz tworzenia dzieł malarskich, witraży, plakatów do czasopism, książek oraz grafik artystycznych i użytkowych, zajmował się również scenografią teatralną, meblami, projektowaniem tkanin oraz wnętrz.

Ukończył krakowską Szkołę Sztuk Pięknych, w której kształcił się pod okiem Jana Matejki. Uznaje się go za jednego z czołowych przedstawicieli sztuki Młodej Polski. Na jego twórczość w dużej mierze wpłynęła estetyka secesji, dzięki której ukształtował własny styl artystyczny, charakteryzujący się dużą dekoracyjnością.

W 1899 roku ożenił się z Jadwigą Janakowską. Małżonka Mehoffera wielokrotnie pozowała do dzieł tworzonych przez artystę. Tak było również w przypadku grafiki pt. „Zuchwały ogrodnik (II)”, która znajduje się w zbiorach Muzeum Miejskiego Suchej  Beskidzkiej.

Grafika powstała w technice akwaforty na papierze żeberkowym, w formie prostokąta leżącego. Została wykonana w dekadenckim okresie Młodej Polski. Praca nawiązuje do sztuki wanitatywnej z elementami satyrycznymi. Odbitka graficzna powstała w 1912 roku. Mehoffer zaprojektował dwa rysunki o tym samym temacie -"Zuchwały ogrodnik (I) i (II)".

Autor zestawił postać kobiecą (którą była żona artysty w ogrodzie w Jankówce, należącym do Mehoffera w latach 1900-1919) oraz personifikację śmierci przewracającej konewkę, z której wylewa się woda (symbolizująca życie). By podkreślić kontrast między życiem a śmiercią, artysta dodatkowo ukrył w grafice sierp oraz długie cienie (symbole przemijania).

Spod pędzla Józefa Mehoffera wyszedł również pejzaż ukazujący XIX-wieczną oranżerię w Suchej, znajdującą się w Parku Zamkowym, w pobliżu Zamku Suskiego.

Neogotycka oranżeria została wzniesiona przez Branickich w 2 połowie XIX wieku, na miejscu starszego budynku pochodzącego z XVIII wieku. Tak jak na obrazie, przed budynkiem rozpościerał się ogród kwiatowy o układzie parterowym, z geometrycznym rozplanowaniem ścieżek i basenem na jej osi. Na początku XX wieku do oranżerii dobudowana została szklarnia.

Fot. 1. „Oranżeria w Suchej”, olej na płótnie, Muzeum Podlaskie w Białymstoku.

Fot. 2. „Zuchwały ogrodnik (II)”, grafika, zbiory MMSB.